نقد و تحلیل دیوان اشعار شیخ بهایی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد
- نویسنده فاطمه تقوی
- استاد راهنما محمود الهام بخش مرتضی فلاح
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1388
چکیده
بهاءالدین محمد بن عزالدین حسین بن عبدالصمد معروف به «شیخ الاسلام» و «شیخ بهایی» (953-1031هـ . ق) از دانشمندان و نویسندگان و شعرای قرن دهم است. تخلص شعری وی «بهایی» برگرفته از لقب اوست. دیوان شیخ بهایی شامل غزلیات (126بیت) ، مثنویات (902بیت) ، اشعار پراکنده (161بیت) و رباعیات (158بیت) است و در مجموع، 1347بیت را در بر می گیرد. شیخ بهایی را در غزل، پیرو فخرالدّین عراقی و حافظ و در رباعی، متمایل به ابوسعید ابوالخیر و خواجه عبدالله انصاری و در مثنوی، صاحب شیوه مولوی دانسته اند و ویژگی بارز اشعار شیخ بهایی را میل شدید او به زهد و تصوف و عرفان بر می شمرند. دیوان شیخ بهایی با وجود سادگی لفظ و روانی عبارت، سرشار از انواع اصطلاحات علمی و مضامین عرفانی و نیز آرایه های ادبی است که این همه را می توان ناشی از گستره اطلاعات علمی و مشرب عرفانی و ذوق ادبی وی دانست. در این پژوهش، پس از بازشناسی زندگی، زمانه و آثار شیخ بهایی، به نقد و تحلیل همه جانبه اشعار مندرج در دیوان او پرداخته شده است. در آثار منظوم شیخ بهایی که بیشتر شامل غزل و مثنوی و محدودی قالب دیگر می شود صنایع ادبی و صور خیال در حد اعتدال جلوه گر هستند. مضامین شعر او اغلب بازسازی محتوای اشعار پیشینیان است که با زبانی ساده و آمیزه ای از کنایات و اشارات عالمانه و گاه با لحن عارفانه بیان شده اند. در مجموع، می توان گفت که شیخ بهایی شاعری را به گونه ای حرفه ای دنبال نکرده و شعر برای او بیشتر وسیله است تا هدف.
منابع مشابه
نقد و فهم حدیث ازمنظر شیخ بهایی
چکیده بخشی قابلملاحظه از آثار شیخ بهایی درحوزۀ حدیث، به دو موضوع نقد و فهم حدیث اختصاص یافته است. این دانشمند در بخش نقد حدیث، اسنادی را برپایۀ علوم رجال و درایت نقد کرده است. وی درحوزۀ فهم حدیث، از علومی چون لغت، نحو، فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، اخلاق و عرفان بهره برده و احادیث را براساس اصولی مانند التزام به ظاهر متن، فهم عرفی، سیاق، فهم مشهور، آیات مرتبط، روایتهای مشابه، احادیث عامه، آ...
متن کاملنقد تصوف در دیوان شیخ بهایی
چکیده تصوف از مفاهیمی است که از قرن دوم هجری در میان مسلمانان متولد گشت و پس از عبور از فراز و نشیب ها، در طول حیات خویش با آسیب هایی نیز روبه رو شد. پایان نامه ی حاضر، با عنوان "نقد تصوف در دیوان شیخ بهایی"، در صدد بررسی اوضاع تصوف و صوفیان در زمانه ی شیخ بهایی، عالم دینی و شاعر قرن دهم و یازدهم هجری، از رهگذر دیوان اوست. زمانه ای که در آن افراط و تفریط دامان جامعه ی صوفیان و سایر قشر های اجت...
تطبیق دیوان شیخ بهایی با اشعار تعلیمی امام رضا علیه السلام
شیخ بهایی یکی از شاعران عارف و ادیب و حکیم و عاشق اهل بیت علیهم السلام قرن دهم و یازدهم هجری قمری است که اشعارش از دیدگاه ادبیات تعلیمی بسیار ارزنده و در خور اهتمام است.دیوان اشعارش مشحون است از نکات اخلاقی و مفاهیم ارزشمند تربیتی که حال و هوای تعلیمی حاکم بر اشعارش احساسات پاک و عواطف باصفای خوانندگان را برانگیخته است.ارادت و عشق وی به همه ی اهل بیت علیهم السلام ،علی الخصوص وجود مقدّس امام رضا ...
متن کاملتحلیل و بررسی روش تفسیری شیخ بهایی
بهاءالدین محمدبن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (د1031ق)، دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری و از مشاهیر عصر صفوی، نویسندهای پرکار بوده و با جامعیتی که در معقول و منقول داشته، نه تنها عصر خویش، بلکه آیندگان را تحت تأثیر قرار داده است. تحلیل و بررسی روش تفسیری شیخ بهایی، از مهمترین اهداف این نوشتار است. شیخ بهایی، به شیوه عقلی و اجتهادی، بر پایه ی منابع و مصادر متعدد، به تفسیر برخی از آیات قر...
متن کاملتطبیق دیوان شیخ بهایی با اشعار تعلیمی امام رضا علیه السلام
شیخ بهایی یکی از شاعران عارف و ادیب و حکیم و عاشق اهل بیت علیهم السلام قرن دهم و یازدهم هجری قمری است که اشعارش از دیدگاه ادبیات تعلیمی بسیار ارزنده و در خور اهتمام است.دیوان اشعارش مشحون است از نکات اخلاقی و مفاهیم ارزشمند تربیتی که حال و هوای تعلیمی حاکم بر اشعارش احساسات پاک و عواطف باصفای خوانندگان را برانگیخته است.ارادت و عشق وی به همه ی اهل بیت علیهم السلام ،علی الخصوص وجود مقدّس امام رضا ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023